નવી દિલ્હી: દેશના મોટા બિઝનેસ ટાયકુન સાયરસ મિસ્ત્રી(Cyrus Mistry)નું મોત(Death) થયા બાદ હવે માર્ગ અકસ્માત(Road Accident) મામલેની ચર્ચાઓએ જોર પકડ્યું છે. આ મામલે સરકારે પણ કડક પગલાં ભરી રહી છે. પરંતુ તમને જાણીને નવાઈ લાગશે કે વિશ્વ સૌથી વધુ રોડ અકસ્માત જો કોઈ દેશમાં થતા હોય તો એ ભારત છે. વર્લ્ડ બેંક(World Bank)ના જણાવ્યા અનુસાર વિશ્વમાં સૌથી વધુ માર્ગ અકસ્માતો ભારતમાં થાય છે. કોરોના મહામારી પહેલા દેશમાં દર ચાર મિનિટે એક ભયાનક માર્ગ અકસ્માત થતો હતો. ભારતમાં વિશ્વના માત્ર એક ટકા વાહનો છે પરંતુ વિશ્વના કુલ મૃત્યુના 11 ટકા માર્ગ અકસ્માતો છે. ભારત વિશ્વમાં બીજા નંબરનું સૌથી મોટું રોડ નેટવર્ક ધરાવે છે. તેની લંબાઈ 58.9 લાખ કિમી છે. પરંતુ નબળા બાંધકામ અને યોગ્ય જાળવણીના કારણે મોટા ભાગના રસ્તાઓ ખરાબ હાલતમાં છે.
દર કલાકે 18 લોકોના રોડ અકસ્માતમાં મોત
નેશનલ ક્રાઈમ રેકોર્ડ બ્યુરોના ડેટા અનુસાર, ગયા વર્ષે દેશમાં માર્ગ અકસ્માતમાં 1.55 લાખથી વધુ લોકોના મોત થયા હતા. દરરોજ 426 એટલે કે દર કલાકે 18 લોકો માર્ગ અકસ્માતમાં મોત થાય છે. આંકડા મુજબ, દેશમાં સૌથી વધુ માર્ગ અકસ્માતો રાષ્ટ્રીય ધોરીમાર્ગો પર થાય છે. રસ્તાઓની ખરાબ હાલત ઉપરાંત બેદરકારીથી વાહન ચલાવવું પણ અકસ્માતનું મુખ્ય કારણ છે. આંકડા મુજબ દેશમાં રોડ અકસ્માતનું સૌથી મોટું કારણ ઓવર સ્પીડિંગ છે. 2021માં 59.7 ટકા અકસ્માતો ઓવર સ્પીડિંગને કારણે થયા હતા. તેમાંથી 87,050 લોકોના મોત થયા છે અને 2.28 લાખ લોકો ઘાયલ થયા છે. ગયા વર્ષે દેશમાં 4.03 લાખ માર્ગ અકસ્માતોમાં 3.71 લાખ લોકો ઘાયલ થયા હતા.
વાહનોની સ્પીડ પર અંકુશ લાવવાની જરૂર: નિષ્ણાતો
નિષ્ણાતો કહે છે કે વાહનોની સ્પીડ પર અંકુશ લાવવાની જરૂર છે. ઉપરાંત, પાછળની સીટ પર બેઠેલા મુસાફરો માટે સીટ બેલ્ટ પહેરવો ફરજિયાત હોવો જોઈએ. આ સિવાય રસ્તાઓ એવી રીતે તૈયાર કરવા જોઈએ કે અકસ્માતો ટાળી શકાય. સીટ બેલ્ટ સંબંધિત નિયમોનું પાલન ન કરવાથી માત્ર જીવ જોખમમાં મુકાઈ શકે છે પરંતુ અકસ્માતની ઘટનામાં ઓછું વળતર પણ મળી શકે છે. સીટ બેલ્ટ ન પહેરવો એ નિયમોનું ઉલ્લંઘન છે અને આવા કિસ્સામાં મોટર એક્સિડન્ટ ક્લેમ ટ્રિબ્યુનલ ઓછું વળતર આપી શકે છે. માર્ગ અકસ્માતમાં થતા મૃત્યુને ઘટાડવા માટે સરકાર વાહનોમાં સુરક્ષાની જોગવાઈઓને વધુ કડક બનાવવાનો પ્રયાસ કરી રહી છે. હવે સરકાર વાહન ઉત્પાદકો માટે ઓછામાં ઓછી છ એરબેગ્સ આપવાનું ફરજિયાત બનાવવાની જોગવાઈ પણ કરવા માંગે છે. આઠ પેસેન્જર વાહનોમાં છ એરબેગની જોગવાઈ ઓક્ટોબરથી લાગુ થઈ શકે છે. એરબેગ એ કોઈપણ વાહનમાં સ્થાપિત રક્ષણાત્મક સુરક્ષા ઉપકરણ છે જે અકસ્માત સમયે અચાનક ખુલી જાય છે અને મુસાફરોને સીધી ટક્કરથી બચાવે છે.
