વડોદરા : છેલ્લા કેટલાય વર્ષોથી સાઇબર અપરાધીઓ whatsappને હેક કરવા માટે અલગ અલગ યુક્તિ પ્રયુક્તિઓ અજમાવતા આવ્યા છે. જેમાં whatsapp પર આવેલો 6 ડીજીટનો કોડ મેળવીને, whatsapp પર આમંત્રણ પત્રિકા એપીકે સ્વરૂપમાં મોકલીને કે મોબાઈલ ક્લોન કરતા હોય છે. ધીમે ધીમે જાગૃત બનતા લોકો તમામ મોડસ ઓપરેન્ડી થી વાકેફ થતા જાયછે ,તો સામે સાયબર અપરાધીઓ whatsapp ને હેક કરવાની, યુઝર ના મોબાઈલ પર નિયંત્રણ મેળવવા, સાથે બેંક બેલેન્સ ખાલી કરવા,નવી મોડસ ઓપરેન્ડી નો ઉપયોગ અત્યારના સમયમાં શરૂ કર્યો છે, જેને whatsapp મિસિંગ પર્સન whatsapp સ્કેમના નામથી ઓળખવામાં આવે છે.
માફિયાઓની મોડસ ઓપરેન્ડી
સાઇબર અપરાધીઓ whatsapp નો ઉપયોગ કરીને ફોટો મોકલી રહ્યા છે, અને ત્યારબાદ whatsapp ના માધ્યમથી જ કોલ કરીને જણાવવામાં આવી રહ્યું છે, કે ફોટોમાં દેખાતો વ્યક્તિ ખોવાયેલ છે, શું આપ તેમને ક્યાં જોયા છે,? અરે જો યુઝર ના પાડે, તો યુઝરને સાઇબર અપરાધીઓ જો આ વ્યક્તિ ક્યાંક દેખાય તો જાણ કરવા આજીજી કરે છે.
જેથી વ્યક્તિ પોતાના whatsapp ઉપર સાઇબર અપરાધી દ્વારા મોકલેલી ખોવાયેલી વ્યક્તિની ફોટો ડાઉનલોડ કરે છે, અથવા whatsapp પર મીડિયા ઓટો ડાઉનલોડ ઓપ્શન જો ઓન રાખ્યું હોય, તો સાઇબર અપરાધી દ્વારા મોકલેલ ફોટો ઓટો ડાઉનલોડ થઈ જાય છે.ત્યારે સાઇબર અપરાધી મોબાઈલ ની અંદર “આર એ ટી” પ્રકારનો હુમલો કરે છે, એટલે કે રિમોટ એક્સેસ ટ્રોજન દાખલ કરી દે છે,રિમોટ એક્સેસ ટ્રોજન મોબાઇલમાં સ્થાપિત થઈ જાય તો તે યુઝર ના મોબાઈલ નું સમગ્ર નિયંત્રણ સાઇબર અપરાધીના હાથમાં આપી દેશે, અને ત્યારબાદ અપરાધી દુનિયાના કોઈપણ ખૂણા માંથી યુઝર ના મોબાઈલ ને નિયંત્રિત કરી શકે છે, બેન્કિંગ એપ્લિકેશનનોનો ઉપયોગ કરીને રૂપિયાની ઉઠામણી પણ કરી શકે છે, એસએમએસ પણ વાંચી શકે છે, નોટિફિકેશન પણ વાંચી શકે છે, ગેલેરી નો પણ એક્સેસ કરી શકે છે, યુઝરના ઓડિયો, વિડીયો અને ઈમેજ પણ મેળવી શકે છે, ટૂંકમાં સમગ્ર મોબાઈલ ઉપર સાઇબર અપરાધીનું નિયંત્રણ હોય છે,
હાલમાં એક બનાવ 28 માર્ચ 2025 ના રોજ મધ્યપ્રદેશ જબલપુરમા બન્યો હતો. મોબાઈલ યુઝરને અજ્ઞાત વ્યક્તિ તરફથી whatt up પર ફોટો આવ્યો સાઇબર ઠગે કોલપર જણાવ્યું કે તમને whatsapp પર જે ફોટો મોકલ્યો છે ,તે વ્યક્તિ ખોવાયેલ છે, શું તમે તે વ્યક્તિને ઓળખો છો?
જ્યારે વ્યક્તિએ ના પાડી ત્યારે સાયબર અપરાધીએ તેને જણાવ્યું કે જો તેની કોઈ માહિતી મળે તો અમને આ નંબર પર કોલ કરીને જણાવજો, ફોટો ડાઉનલોડ થતા ની સાથે જ વ્યક્તિના મોબાઈલ ઉપર, કસ્ટમર સર્વિસ નામની એપ્લિકેશન ઇન્સ્ટોલ થઈ જાય છે, અને તે એપ્લિકેશન થકી સાઇબર અપરાધી ભોગ બનનારના મોબાઈલ નું નિયંત્રણ મેળવી લે છે, અરે ત્યારબાદ ભોગ બનનારના એકાઉન્ટમાં એક રૂપિયો જમા કર્યા બાદ તુરંત તેના બેન્ક એકાઉન્ટ માંથી લાખો રૂપિયાની ઉચાપત કરે છે.whatsapp પર ફોટો મોકલવાથી મોબાઇલમાં કસ્ટમર સર્વિસ નામની એપ્લિકેશન કેવી રીતે ઇન્સ્ટોલ થઈ? તેમાં સાઇબર અપરાધીઓ દ્વારા આ પ્રકારના સાઇબર એટેક માટે સ્ટેગનોગ્રાફી પદ્ધતિનો ઉપયોગ કરવામાં આવી રહ્યો છે, જેમાં ફોટો ની અંદર મલેશિયસ પ્રકારની ફાઈલને દાખલ કરવામાં આવે છે, અને ત્યારબાદ તે ફોટોને કોઈ whatsapp યુઝરને મોકલવામાં આવે છે, અને જ્યારે તે whatsapp યુઝર તેને ડાઉનલોડ કરે તેના મોબાઈલ ની અંદર બેગ્રાઉન્ડમાં કસ્ટમર સર્વિસ નામની એપ્લિકેશન સ્થાપિત થઈ જાય છે, અને ત્યારબાદ તે એપ્લિકેશન સમગ્ર મોબાઇલ ઉપર નિયંત્રણ મેળવી લે છે, યુઝર ની તમામ એક્ટિવિટી ઉપર ધ્યાન રાખતી થઈ જાય છે.
કેમ whatsapp પર આવા પ્રકારના ફોટો ડાઉનલોડ થઈ શકે છે?
WhatsApp મીડિયા હેન્ડલિંગ પ્રમાણે જ્યારે WhatsApp પર કોઈ ફોટો કોઈપણ પ્રકારના યુઝર પાસેથી આવે છે, ત્યારે એપ તેને પ્રોસેસ કરે છે ,અને ઈમેજ તરીકે પ્રદર્શિત કરે છે. પરંતુ ઈમેજના બાયનરી ડેટાનું વિશ્લેષણ કરતું નથી કે તેમાં ગુપ્ત રીતે અન્ય ફાઇલ પ્રકારો શામેલ છે કે નહીં, પરિણામે આવા પ્રકારના ફોટા whatsapp પર ડાઉનલોડ થઈ શકે છે.
મોબાઈલ ધારકોએ સતર્ક રહેવા ના મુદ્દા:
Whatsapp પર ઓટો મીડિયા ડાઉનલોડ માટે “નો મીડિયા ઓપ્શન પસંદ” રાખવો જોઈએ.Whatsapp પર આવેલ “સાયલેન્સ અનનોન કોલર ફીચર” લાક્ષણિકતા ઓન રાખવી જોઈએ, જેનાથી કોઈપણ યુઝર તમારો સીધો સંપર્ક સાદી શકાતો નથી,બ્લોક અનનોન એકાઉન્ટ મેસેજ” ફીચરને પણ ઓન રાખવું જોઈએ.Whatsapp એપ્લિકેશન ને સતત અપડેટ રાખવી જોઈએ. ડાઉનલોડ થતી તમામ વિગતને લાઇસન્સ પ્રકારના એન્ટિવાયરસ સોફ્ટવેરથી ચેક કરવી જોઈએ, જો યુઝર ની કોઈ ભૂલને કારણે જો કોઈ મીડિયા ફાઇલ ડાઉનલોડ થઈ જાય તો ઇન્ટરનેટ કનેક્શન બંધ કરી દેવું જોઈએ, અને જાણકાર પાસે મોબાઈલ ચેક કરાવો જોઈએ.હંમેશા ડેબિટ લિમિટ સેટ રાખવી જોઈએ.અને જો અન્નોન યુઝર સતત સંપર્ક કરવાનો પ્રયત્ન કરે તો એને સૌ પ્રથમ બ્લોક કરવો જોઈએ, ત્યારબાદ પણ તે અલગ અલગ રીતે સંપર્ક સાધવાનો પ્રયત્ન કરે તો સાઇબર ક્રાઇમ પોલીસ સ્ટેશનમાં તેની ફરિયાદ નોંધાવી જોઈએ.જો નાણાકીય ફ્રોડ થાય છે, તો 1930 પર કોલ કરીને સીધી જ ફરિયાદ નોંધાવવી જોઈએ. : મયુર ભૂસાવલકર, સાયબર એક્સપર્ટ
