ઝાયડસ કેડિલા (Zydus cadila)એ તેની કોરોના રસી ઝાયકોવ-ડી (Zycov-d)ના તાત્કાલિક ઉપયોગ માટે ડ્રગ્સ કંટ્રોલર જનરલ ઓફ ઈન્ડિયા (DCGI) ની મંજૂરી માંગી છે. આ રસી 12 વર્ષથી વધુ ઉંમરના લોકો માટે છે. તેની ફેઝ -3 ટ્રાયલ્સ પૂર્ણ થઈ ગઈ છે. કંપનીનું કહેવું છે કે હાલ તેની વાર્ષિક 12 કરોડ ડોઝ બનાવવાની યોજના છે.
જો ઝાયકોવ-ડીને મંજૂરી આપવામાં આવે તો તે દેશની પાંચમી માન્ય રસી (corona vaccine) હશે. બે દિવસ પહેલા, યુએસ કંપની મોડર્ના (Moderna)ની કોરોના રસીને ડીસીજીઆઈ (DCGI) દ્વારા મંજૂરી આપવામાં આવી છે. અગાઉ, કોવેશિલ્ડ, કોવાક્સિન અને સ્પુટનિક-વીને મંજૂરી મળી હતી. ઝાયકોવ-ડીના ફેઝ-3 ટ્રાયલ્સ 28,000 લોકો પર હાથ ધરવામાં આવ્યા હતા, જેનું લક્ષ્ય એક વર્ષમાં 100 મિલિયન ડોઝ બનાવવાનું છે . તેમાંના 1000 એવા હતા, જેમની ઉંમર 12-18 વર્ષની હતી. કંપનીએ આ પરીક્ષણો કોરોનાની બીજી તરંગની ટોચ દરમિયાન કરી હતી. ઝાયડસ કેડિલા કહે છે કે તેની રસી કોરોનાના ડેલ્ટા વેરિઅન્ટ પર પણ અસરકારક છે. કેડિલા હેલ્થ કેરના એમડી શર્વિલ પટેલે જણાવ્યું હતું કે અમે ઓગસ્ટથી દર મહિને ઝાયકોવ-ડીના 10 મિલિયન ડોઝ અને ડિસેમ્બર સુધીમાં 5 કરોડ ઉત્પાદન કરવાની અપેક્ષા રાખીએ છીએ. અમારું લક્ષ્ય એક વર્ષમાં 10 કરોડ ડોઝ તૈયાર કરવાનું છે.
સોય મુક્ત રસી છે ઝાયકોવ-ડી
આ રસી સોયને બદલે જેટ ઇન્જેક્ટરથી આપવામાં આવશે. જેટ ઈન્જેકટરનો અમેરિકામાં વ્યાપકપણે ઉપયોગ થાય છે. આ ઉચ્ચ દબાણ હેઠળ રસી લોકોની ત્વચામાં લગાડવાની મંજૂરી આપે છે. તે જ સમયે, સોયના ઇન્જેક્શન જે સામાન્ય રીતે વપરાય છે, પ્રવાહી અથવા દવા સ્નાયુઓમાં જાય છે. જેટ ઇન્જેકટરના દબાણ માટે કમ્પ્રેસ્ડ ગેસ અથવા સ્પ્રિંગનો ઉપયોગ થાય છે.
જેટ ઇંજેક્ટરથી રસી લગાડવાના શું ફાયદા છે?
પ્રથમ ફાયદો એ છે કે તે જે પીડા મેળવે છે તેના માટે પીડા ઘટાડે છે, કારણ કે તે સામાન્ય ઇન્જેક્શનની જેમ તમારા સ્નાયુની અંદર જતા નથી. બીજો ફાયદો એ છે કે સોયના ઇન્જેક્શન કરતા ચેપ ફેલાવાનું જોખમ ઘણું ઓછું છે.
વિશ્વની પ્રથમ ડીએનએ આધારિત રસી
ઝાયકોવ-ડી વિશ્વની પ્રથમ ડીએનએ આધારિત રસી હશે, જે DNA-પ્લાઝમિડ રસી છે. આ રસી શરીરની પ્રતિરક્ષા વધારવા માટે આનુવંશિક પદાર્થોનો ઉપયોગ કરે છે. જેમ યુ.એસ. સહિતના ઘણા દેશોમાં ફાઇઝર અને મોડર્નાની રસી પ્રતિરક્ષા વધારવા માટે mRNAનો ઉપયોગ કરે છે, તે જ રીતે તે પ્લાઝ્મિડ-ડીએનએનો ઉપયોગ કરે છે. દેશમાં હાલમાં રસીકરણ ડ્રાઇવમાં સીરમ ઇન્સ્ટિટ્યૂટની કોવીશીલ્ડ અને ભારત બાયોટેકનો કોવાક્સિન દ્વારા 3 રસી અને એક પાવડરનો ઉપયોગ કરવામાં આવી રહ્યો છે.
રશિયાની સ્પુટનિક-વીને ભારતમાં ઉપયોગ માટે મંજૂરી આપવામાં આવી છે. આ ઉપરાંત DRDO એ કોવિડની રોકથામ માટે 2-DG દવા બનાવી છે. તેના ઇમરજન્સી ઉપયોગને પણ મંજૂરી આપવામાં આવી છે. તે પાવડર છે, જે પાણીમાં ભળી જાય છે.