પાન કાર્ડ એક અનન્ય ઓળખ કાર્ડ છે જે તમારા પરમાનેન્ટ એકાઉન્ટ નંબર તરીકે પણ ઓળખાય છે. જેમ તમારા માટે આધારકાર્ડ જરૂરી છે, તેવી જ રીતે પાનકાર્ડ પણ ખૂબ મહત્વનો છે. પાન કાર્ડ કોઈપણ બેંકમાં ખાતું ખોલવા, નાણાં ઉપાડવા અથવા જમા કરાવવા અથવા આવકવેરા ભરનારાઓને ઓળખવા માટે મહત્વપૂર્ણ કાર્યો કરે છે. આ સાથે કોઈપણ નાણાકીય દસ્તાવેજો અથવા ટ્રાન્ઝેક્શનની સાથે પાન કાર્ડની માહિતી પણ દાખલ કરવી જરૂરી છે.
સિક્યોરિટીઝ એન્ડ એક્સચેંજ બોર્ડ ઓફ ઇન્ડિયા (સેબી) એ તેમના ગ્રાહકોના પાન (પરમાનેન્ટ એકાઉન્ટ નંબર) એકત્રિત કરવા અને જાળવવા માટે એક્સચેંજ લિંક્ડ કોમોડિટી ડેરિવેટિવ્ઝના સભ્યો દ્વારા પાલન નિયમોમાં સુધારો કર્યો હતો. તેમજ ઇ-પાનના ઉપયોગને પ્રોત્સાહિત કરવા પગલાં લેવામાં આવ્યા છે. કેન્દ્રીય બજેટ 2020 માં ઇન્સ્ટન્ટ પાન સુવિધાની ઘોષણા કરવામાં આવી હતી. તે પછી આવકવેરા વિભાગે ઇ-પાન સુવિધા શરૂ કરી. બાયોમેટ્રિક વેરિફિકેશન સિસ્ટમ (આધાર) આધારિત ઇ-કેવાયસી દ્વારા આને તરત પ્રાપ્ત કરી શકાય છે.
માર્કેટ રેગ્યુલેટર સેબીએ વિશિષ્ટ ગ્રાહક કોડ (યુસીસી) અને પાનની ફરજિયાત આવશ્યકતાને લગતી જોગવાઈઓમાં ફેરફાર કર્યો છે. નિયામકે જણાવ્યું છે કે કોમોડિટી ડેરિવેટિવ્ઝ સાથેના એક્સચેન્જના સભ્યોએ તેમના તમામ ગ્રાહકો માટે કોમોડિટી ડેરિવેટિવ્ઝ સેગમેન્ટમાં વ્યવહાર કરવા માટે યુસીસીનો ઉપયોગ કરવો ફરજિયાત રહેશે. આવા એક્સચેન્જના સભ્યોને યુસીસીની વિગતો ‘અપલોડ’ કર્યા વિના વેપાર કરવાની મંજૂરી આપવામાં આવશે નહીં.
આ માટે, સભ્યોએ જરૂરી ચકાસણી કર્યા પછી પાન મેળવવાની રહેશે અને તેને તેમની ઓફિસના રેકોર્ડમાં રાખવી પડશે. જો કે, ઇ-પાનના કિસ્સામાં, સભ્યોએ આવકવેરા વિભાગની વેબસાઇટ પર ઇ-પાનની ચકાસણી કરવી પડશે અને તેમના રેકોર્ડમાં પાનની એક સોફ્ટ કોપી રાખવી પડશે. પરિપત્રની જોગવાઈઓ 1 એપ્રિલ, 2021 થી અમલમાં આવશે.
તે જાણીતું છે કે આવકવેરા વિભાગે તમામ પાનકાર્ડને આધાર સાથે જોડવાનું ફરજિયાત બનાવ્યું છે. તેથી, જો તમે હજી સુધી તમારું પાનકાર્ડ આધાર સાથે લિંક કર્યું નથી તો સેન્ટ્રલ બોર્ડ ઓફ ડાયરેક્ટ ટેક્સ (સીબીડીટી) એ પરમાનેન્ટ એકાઉન્ટ નંબર (પેન) અને આધાર જોડાણ માટેની અંતિમ તારીખ 31 માર્ચ 2021 ના રોજ નક્કી કરી છે. જો તમે 31 માર્ચ સુધીમાં આ ન કર્યું હોય, તો તમારું પાન કાર્ડ નકામું થઈ શકે છે. આવી સ્થિતિમાં, તમને આવકવેરા કાયદાની કલમ 272 બી હેઠળ 10,000 રૂપિયા દંડ પણ થઈ શકે છે.