અમેરિકન વૈજ્ઞાનિકો (American scientist) માને છે કે દિવસ દરમિયાન પણ ચંદ્રના ખાડામાં બર્ફીલું પાણી (Water on moon) મળી શકે છે. કારણ કે ત્યાં ઘણા ખાડા છે, જેના પડછાયા (Shadow)ને કારણે, અંધારાવાળા ભાગમાં ચંદ્રની સપાટી (Surface) પર ઘણી ઠંડક છે. એટલે કે, ખાડાનો તે ભાગ જ્યાં સૂર્યપ્રકાશ (Sun raise) ક્યારેય પહોંચતો નથી. આ જ સ્થિતિ મોટા પથ્થરો પાછળ રચાયેલી પડછાયાઓની પણ છે.
જો કે, નાસાના વૈજ્ઞાનિકો અગાઉ માનતા હતા કે રાત્રે ચંદ્રની સપાટી પર બર્ફીલા પાણી (Snow water)નો પ્રકાશ પડ રચાય છે, જે સવારના સૂર્યપ્રકાશમાં અદૃશ્ય થઈ જાય છે. નાસાની જેટ પ્રોપલ્શન લેબોરેટરીના વૈજ્ઞાનિક જ્હોન ડેવિડસને જણાવ્યું હતું કે આશરે એક દાયકા પહેલા ઇસરોના ચંદ્રયાન -1 અવકાશયાનએ ચંદ્રના દિવસના ભાગમાં પાણીની હાજરીનો સંકેત આપ્યો હતો. નાસાની સ્ટ્રેટોસ્ફેરિક ઓબ્ઝર્વેટરી ફોર ઇન્ફ્રારેડ એસ્ટ્રોનોમી (SOFIA) દ્વારા પણ તેની પુષ્ટિ કરવામાં આવી હતી.
જ્હોન ડેવિડસને કહ્યું કે ચંદ્રયાન -1 સહિત અન્ય ઘણા અવકાશયાનોએ ચંદ્ર પર પાણીના સંકેત અને પુરાવા આપ્યા છે. પરંતુ ચંદ્રના ખરાબ વાતાવરણમાં પાણી માટે ટકી રહેવું ખૂબ જ મુશ્કેલ છે. તેથી જ અમારી શોધ ચાલુ છે કે ચંદ્રની સપાટી પર પાણી ક્યાં અને કેવી રીતે મળી શકે. તેથી તે જાણ્યું કે બર્ફીલું પાણી એકઠું થઈ શકે છે અને તે વાયુ રહિત વસ્તુઓ પર ટકી શકે છે. જેમ કે પથ્થરોના પડછાયા હેઠળ અથવા ક્રેટરના તે ભાગોમાં જ્યાં સૂર્યપ્રકાશ ક્યારેય પહોંચતો નથી.
જોર્ને ડેવિડસન અને સોના હુસૈનીએ લખ્યું છે કે ચંદ્રની સપાટી ખડકાળ અને ખરબચડી છે. જેના કારણે દિવસ દરમિયાન પણ ઘણી જગ્યાએ સૂર્યપ્રકાશ પહોંચતો નથી. તેથી, સંભવ છે કે પથ્થરો અને ખાડાઓના પડછાયામાં બર્ફીલા પાણીનો સંગ્રહ કરવામાં આવ્યો હતો. જ્યારે, સૂર્યના ધ્રુવીય પ્રદેશોમાં, એટલે કે, ઉત્તર અને દક્ષિણ ધ્રુવો પર, તે એકદમ ઠંડુ છે, આ કામ ત્યાં સરળતાથી જોઈ શકાય છે. આને કારણે, હળવા વાતાવરણ પણ રચાયેલ દેખાય છે.
આ સમજવા માટે ડેવિડસન અને સોના હુસૈનીએ કોમ્પ્યુટર મોડલ બનાવ્યા. અગાઉ એવું માનવામાં આવતું હતું કે ધ્રુવોથી દૂર મેદાનો દિવસ દરમિયાન સમાન રીતે ગરમ હોય છે. પરંતુ કોમ્પ્યુટર મોડેલો દ્વારા કરવામાં આવેલા અભ્યાસમાં, તે સ્પષ્ટ થઈ ગયું છે કે ચંદ્રની સપાટી એકસરખી રીતે ગરમ થતી નથી. ઘણા સ્થળોએ, પાણીના કણો પડછાયાઓમાં મળી શકે છે.
બંને વૈજ્ઞાનિકોએ જણાવ્યું હતું કે સોફિયાએ આ મુદ્દો પકડ્યો છે કે દિવસની ગરમી હોવા છતાં, ચંદ્રની સપાટી પર હાજર પડછાયાઓમાં પાણીના સંકેતો મળી આવ્યા છે. તેઓ ચંદ્રની સમગ્ર સપાટી પર હાજર હોઈ શકે છે. એકમાત્ર સમસ્યા એ છે કે બપોરે જ્યારે સૂર્ય માથાની ઉપર હોય ત્યારે તેમનો જથ્થો ઘટે છે, પરંતુ તેમનો જથ્થો સવારે, સાંજે અને રાત્રે વધે છે.
