વારાણસી (Varanasi) માં છેલ્લા કેટલાક દિવસોથી ગંગા નદી (River ganga)નું પાણી લીલોતરી (Greene) જેવું દેખાવા લાગ્યુ છે. પાણીના રંગમાં પરિવર્તન (change of color) એ સ્થાનિક લોકો અને પર્યાવરણ માટે ચિંતાનું મોટું કારણ બની ગયું છે. ગયા વર્ષના સમાન સમયગાળા રોગચાળાના પ્રથમ તરંગ દરમિયાન, મુખ્યત્વે ઓછા પ્રદૂષણને કારણે ગંગાના પાણીને સાફ (clean) કરાયું ન હતું.
બનારસ હિન્દુ યુનિવર્સિટીના માલવીયા ગંગા સંશોધન કેન્દ્ર (research center)ના અધ્યક્ષ ડો.બી.ડી. ત્રિપાઠીના કહેવા પ્રમાણે, “નદીની લીલી હાજરી માઇક્રોસિસ્ટીસ (Microcystis) શેવાળને કારણે થઈ શકે છે.” તેમણે કહ્યું, “શેવાળ વહેતા પાણીમાં મળી શકે છે. પરંતુ તે સામાન્ય રીતે ગંગામાં જોવા મળતી નથી. પરંતુ જ્યાં પણ પાણી બંધ થાય છે અને પોષક તત્વોની સ્થિતિ બનાવવામાં આવે છે, ત્યાં માઇક્રોસિસ્ટીસ વધવા લાગે છે. તેની વિશેષતા એ છે કે તે ફક્ત તળાવો અને નહેરોના જ પાણીમાં ઉગે છે. ”
વૈજ્ઞાનિકો (scientist)ના જણાવ્યા મુજબ, “પાણી ઝેરી હોઈ શકે છે અને લીલો રંગ લાંબા સમય સુધી રહે છે કે કેમ તેની તપાસ થવી જોઈએ.” પર્યાવરણીય પ્રદૂષણ વૈજ્ઞાનિક ડો.કૃપા રામએ કહ્યું, “ગંગા શેવાળમાં પાણીમાં પોષક તત્વોના વધારાને લીધે દેખાય છે. તેમણે ગંગાના પાણીનો રંગ બદલવાના એક કારણ તરીકે વરસાદને પણ ટાંક્યો. વૈજ્ઞાનિક ડો.કૃપા રામના જણાવ્યા અનુસાર, “વરસાદને લીધે, આ શેવાળ ફળદ્રુપ જમીનથી નદીમાં વહે છે. પૂરતા પોષક તત્વો પ્રાપ્ત થયા પછી, તેઓ પ્રકાશસંશ્લેષણની પ્રક્રિયા શરૂ કરે છે. જો પાણી લાંબા સમય સુધી સ્થિર રહે છે, તો ફક્ત સૂર્યનાં કિરણો ઊંડે જઈ શકે છે, પ્રકાશસંશ્લેષણને સક્ષમ કરે છે તેમણે સમજાવ્યું કે ફોસ્ફેટ્સ, સલ્ફર અને નાઇટ્રેટ પોષક તત્વો છે જે શેવાળને ઉગાડવામાં મદદ કરે છે, અન્ય પોષક તત્વો પણ કૃષિ જમીન અને ગટરમાંથી આવી શકે છે.
વૈજ્ઞાનિકોએ કહ્યું કે ચિંતા કરવાની જરૂર નથી. તે એક કુદરતી પ્રક્રિયા છે અને સામાન્ય રીતે માર્ચ અને મે વચ્ચે થાય છે. જો કે, પાણી ઝેરી બની જાય છે, તેમાં સ્નાન કરવાથી ત્વચાના રોગો થઈ શકે છે અને તે પીવાથી યકૃતને નુકસાન થાય છે. દરમિયાન, સ્થાનિક રહેવાસીઓ દાવો કરે છે કે ગંગા એટલી હરિયાળી બની હોય તેવું આ પહેલીવાર છે.
એક વૃદ્ધ અજય શંકરે કહ્યું કે લગભગ આખી નદીનો રંગ બદલાઈ ગયો છે અને પાણીની ગંધ આવી રહી છે. વૈજ્ઞાનિકો સામાન્ય નિષ્કર્ષ પર પહોંચે તે પહેલાં પાણીના નમૂનાઓની સંપૂર્ણ તપાસ કરવી આવશ્યક છે.
