નવી દિલ્હી: ચીન(China) અને પાકિસ્તાન(Pakistan)ની યોજનાઓને નષ્ટ કરવા માટે ભારત(India) પાસે વધુ એક હથિયાર(Weapon) હશે. LAC એટલે કે વાસ્તવિક નિયંત્રણ રેખા અને હિંદ મહાસાગરમાં દેખરેખ વધારવા માટે ભારત ચીનને સશસ્ત્ર ડ્રોન(Drone) ખરીદવા જઈ રહ્યું છે. આ ડ્રોનનું નામ ’30 MQ-9B પ્રિડેટર(MQ-9B Predator)’ છે. તે એક અચૂક શસ્ત્ર છે, જેની કિંમત ત્રણ અબજ ડોલરથી વધુ છે. આ સશસ્ત્ર ડ્રોન ખરીદવા માટે ભારતની અમેરિકા(America) સાથે વાતચીત છેલ્લા તબક્કામાં છે.
આ ડ્રોનની મદદથી અલ-ઝવાહિરી પર મિસાઈલ છોડવામાં આવી હતી
આ સંબંધમાં અધિકારીઓએ કહ્યું કે MQ 9B ડ્રોન MQ-9 ‘રીપર’નું એક પ્રકાર છે. MQ-9 ‘રીપર’નો ઉપયોગ હેલફાયર મિસાઈલના સંશોધિત સંસ્કરણને ફાયર કરવા માટે કરવામાં આવ્યો હોવાનું કહેવાય છે જેણે ગયા મહિને કાબુલમાં અલ-કાયદાના નેતા અલ-ઝવાહિરીની હત્યા કરી હતી. સંરક્ષણ ક્ષેત્રના સત્તાવાર સૂત્રોના જણાવ્યા અનુસાર, સંરક્ષણ ક્ષેત્રે ખાસ અમેરિકન કંપની ‘જનરલ એટોમિક્સ’ના ડ્રોનની સરકારી ખરીદી માટે ભારત અને અમેરિકા વચ્ચે વાતચીત ચાલી રહી છે. વાટાઘાટોમાં ખર્ચ ઘટક, હથિયાર પેકેજ અને ટેક્નોલોજી શેરિંગ સંબંધિત કેટલાક મુદ્દાઓને ઉકેલવા પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરવામાં આવ્યું હતું.
આ ડીલ માટે વિદેશ મંત્રી સ્તરે વાટાઘાટો કરવામાં આવી છે
એવું માનવામાં આવે છે કે એપ્રિલમાં વોશિંગ્ટનમાં ભારત અને અમેરિકા વચ્ચે વિદેશ અને સંરક્ષણ મંત્રી સ્તરની વાતચીતમાં પણ આ ડ્રોનની ખરીદી પર ચર્ચા થઈ હતી. દરમિયાન, સંરક્ષણ સૂત્રો સાથે સંકળાયેલા અધિકારીઓએ આ અહેવાલોને નકારી કાઢ્યા હતા, જેમાં કહેવામાં આવ્યું હતું કે આ સંબંધમાં નવી દિલ્હી અને વોશિંગ્ટનમાં કોઈ વાતચીત ચાલી રહી નથી.
MQ-9B પ્રિડેટરની ડીલ અંતિમ તબક્કામાં
આ સંબંધમાં ‘જનરલ એટોમિક્સ ગ્લોબલ કોર્પોરેશન’ના મુખ્ય કાર્યકારી ડૉ. વિવેક લાલે એકનિવેદનમાં કહ્યું કે આ ખતરનાક ડ્રોનની ખરીદી પર બંને દેશો વચ્ચે વાતચીત અંતિમ તબક્કામાં છે. આ ડ્રોન ત્રણેય સશસ્ત્ર દળો, જળ, જમીન અને વાયુસેનાની તાકાત વધારવા માટે ખરીદવામાં આવી રહ્યું છે. આ ડ્રોન દરિયાઈ સીમાઓની દેખરેખ, સબમરીન વિરોધી શસ્ત્રાગાર, ક્ષિતિજની બહાર લક્ષ્યાંક અને જમીન પર હાજરીના લક્ષ્યોને નિશાન બનાવવા સહિત ઘણા કાર્યો કરવા સક્ષમ છે.
આ અમેરિકન ડ્રોન્સમાં શું છે ખાસ?
>> આ ડ્રોન લગભગ 35 કલાક સુધી હવામાં રહી શકે છે. તે અમેરિકન સંરક્ષણ કંપની જનરલ એટોમિક્સ દ્વારા બનાવવામાં આવે છે, જે દૂરથી સંચાલિત થાય છે. તે સર્વેલન્સ, ગુપ્ત માહિતી એકત્ર કરવા અને દુશ્મન સ્થાનોને નષ્ટ કરવા સહિત બહુવિધ હેતુઓ માટે તૈનાત કરી શકાય છે.
>> આ ડ્રોન 450 કિલો વજનનો બોમ્બ અને ચાર હેલફાયર મિસાઈલ પણ લઈ જઈ શકે છે. આ ડ્રોન MQ-9Bના બે પ્રકાર છે, પહેલું સ્કાય ગાર્ડિયન અને બીજું સી ગાર્ડિયન.
>>સ્કાયગાર્ડિયન ડ્રોન (mq-9b-skyguardian-drone) ટેક-ઓફ પછી 1800 માઈલ એટલે કે 2900 કિલોમીટર સુધી ઉડી શકે છે. એટલે કે જો તેને મધ્ય ભારતના એરબેઝ પરથી ઉડાવવામાં આવે તો તે જમ્મુ-કાશ્મીરમાં ચીન અને પાકિસ્તાનની સરહદ પર નજર રાખી શકે છે. આ ડ્રોન 50 હજાર ફૂટની ઉંચાઈ પર 35 કલાક સુધી ઉડવાની ક્ષમતા ધરાવે છે. આ સિવાય આ ડ્રોન 6500 પાઉન્ડના પેલોડ સાથે ઉડી શકે છે.
>> બીજી તરફ, ‘MQ-9B સી ગાર્ડિયન’ વિશે વાત કરીએ તો, ભારતીય નૌકાદળને મુખ્યત્વે હિંદ મહાસાગર ક્ષેત્રમાં દેખરેખ માટે 2020 માં યુએસ પાસેથી લીઝ પર બે ‘MQ-9B સી ગાર્ડિયન’ ડ્રોન મળ્યા હતા. ડ્રોને નૌકાદળ માટે ‘ખૂબ સારું’ પ્રદર્શન કર્યું છે અને ભારતીય નૌકાદળની દરિયાઈ અને પાર્થિવ સરહદ પર પેટ્રોલિંગ માટે લગભગ 3000 કલાક ઉડાન ભરી છે.
