નવી દિલ્હી: ગુનેગારો અને આરોપીઓની ઓળખ સાથે સંબંધિત એક મહત્વપૂર્ણ બિલ સંસદમાં રજૂ કરવામાં આવ્યું છે. જો આ બિલ કાયદો બની જશે તો દેશમાં આરોપી અને ગુનેગારોના શારીરિક અને જૈવિક રેકોર્ડ રાખવામાં આવશે. કેન્દ્રીય ગૃહ રાજ્ય મંત્રી અજય મિશ્રા ટેનીએ આજે લોકસભામાં ફોજદારી પ્રક્રિયા (ઓળખ) બિલ 2022 રજૂ કર્યું હતું. તેનો હેતુ ગુનેગારો, ગુનેગારો અને ધરપકડ કરાયેલા આરોપીઓની ઓળખ સંબંધિત દરેક રેકોર્ડ રાખવાનો છે.
જો આ બિલ સંસદ દ્વારા પસાર કરવામાં આવે અને કાયદો બની જાય, તો તે દોષિતોની ઓળખ સંબંધિત પ્રવર્તમાન કાયદા, ધ આઈડેન્ટિફિકેશન ઑફ પ્રિઝનર્સ એક્ટ 1920ને રદ કરશે. કાયદો હતો તો નવાની જરૂર કેમ પડી? આ સવાલનો કેન્દ્રીય ગૃહ રાજ્ય મંત્રી અજય મિશ્રા ટેનીએ સંસદમાં જવાબ આપ્યો. તેમણે કહ્યું કે ગુનેગારોને ઓળખવા માટેનો વર્તમાન કાયદો 1920માં બન્યો હતો. તેઓ હવે 102 વર્ષના છે. તે કાયદામાં માત્ર ફિંગરપ્રિન્ટ અને ફિંગરપ્રિન્ટ એકત્રિત કરવાની છૂટ છે.
બિલ વિશે 5 મોટી બાબતો
- ક્રિમિનલ પ્રોસિજર (ઓળખ) બિલ 2022 હાલના કાયદા પ્રિઝનર્સ એક્ટ, 1920ને રદ કરશે. પ્રિઝનર્સ એક્ટ 1920 ગુનેગારો અને આરોપીઓના ફિંગરપ્રિન્ટ્સ અને ફૂટપ્રિન્ટ્સના રેકોર્ડ્સ રાખવાની મંજૂરી આપે છે.
- ક્રિમિનલ પ્રોસિજર (ઓળખ) બિલ આરોપીઓ અને દોષિતોને કસ્ટડીમાં તમામ પ્રકારના માપ લેવાની મંજૂરી આપે છે.
- વિધેયકની જોગવાઈઓ અનુસાર, અટકાયત કરાયેલા, ધરપકડ કરાયેલા આરોપી અને દોષિત વ્યક્તિઓએ તેમની ઓળખ સંબંધિત તમામ માપણીઓ પોલીસ અધિકારી અને જેલ અધિકારીને આપવાની રહેશે.
- બિલ કાયદો બન્યા બાદ આરોપી અને દોષિતોના રેટિના, ફોટોગ્રાફ્સ, ફિંગર પ્રિન્ટ, પામ પ્રિન્ટ, ફૂટ પ્રિન્ટ્સ અને જૈવિક સેમ્પલ લઈ શકાશે.
- ભૌતિક અને જૈવિક રેકોર્ડ ઉપરાંત, ગુનેગારો અને આરોપીઓના હસ્તાક્ષર અને હસ્તાક્ષરનો રેકોર્ડ પણ રાખવામાં આવશે.
બીલથી શું થશે ફાયદો?
ગૃહ રાજ્ય મંત્રી અજય મિશ્રાએ કહ્યું કે હવે માત્ર ટેકનિકલ અને સાયન્ટિફિક ફેરફારો જ નથી થઈ રહ્યા પરંતુ ગુનાઓ પણ વધી રહ્યા છે. તેથી જ નવું બિલ લાવવામાં આવી રહ્યું છે. તેમણે કહ્યું કે નવો કાયદો માત્ર તપાસ એજન્સીઓને જ મદદ કરશે નહીં, પરંતુ તેનાથી કન્વેયન્સ રેટમાં પણ વધારો થવાની અપેક્ષા છે.
