તૃણમૂલ કોંગ્રેસ પશ્ચિમ બંગાળ વિધાનસભા ચૂંટણીમાં ઐતિહાસિક જીત તરફ આગળ વધી છે. ટીએમસી અહીં 200 થી વધુ બેઠકો પર આગળ છે. તે દરમિયાન હવે દરેકની નજર નંદિગ્રામ પર હતી. બંગાળના મુખ્યમંત્રી મમતા બેનર્જીએ આ હાઇ પ્રોફાઇલ બેઠક જીતી લીધી એવી વાત સાંજ સુધી ચાલ્યા બાદ અચાનક જ નંદીગ્રામના પરિણામમાં ટ્વીસ્ટ જોવા મળ્યું હતું. મમતા બેનર્જીએ ભાજપના શુભેન્દુ અધિકારીને 1200 મતોથી હરાવ્યા બાદ પરિણામ ફેરવાયું હતું અને શુભેન્દુ 1900 મતોથી જીત્યા હોવાની ઘોષણા કરાઈ હતી. છેલ્લા રાઉન્ડ સુધી સુવેન્દુ અધિકારી અને મમતા બેનર્જી વચ્ચેની લડત ખૂબ જ રસપ્રદ હતી. ક્યારેક મમતા બેનર્જી આગેવાની લેતા હતા, તો ક્યારેક સુભેન્દુ અધિકારી આગળ જતા હતા. આખરે સુભેન્દુ અધિકારીએ મમતાને 1953 મતોથી હરાવ્યા છે.
મમતા બેનર્જી અને શુભેન્દુ અધિકારી વચ્ચે અંતિમ રાઉન્ડ સુધી લડત ચાલતી હતી. પ્રારંભિક રાઉન્ડમાં શુભેન્દુ અધિકારી આગળ હતા, પરંતુ અંતિમ રાઉન્ડમાં બાજી પલટાઈ ગઈ. નંદિગ્રામને બંગાળની સૌથી હાઇપ્રોફાઇલ બેઠક માનવામાં આવતી હતી, જ્યાં 1 એપ્રિલે 88 ટકા મતદાન યોજાયું હતું. અહીં ટીએમસીના મુખ્યમંત્રી મમતા બેનર્જી અને ભાજપ તરફથી શુભેન્દુ અધિકારી આમને-સામને હતા. મીનાક્ષી મુખર્જી ડાબી બાજુથી મેદાનમાં હતી. મમતા અને શુભેન્દુએ આ બેઠક જીતવા માટે કોઈ કસર છોડી ન હતી. જોકે આ બેઠક લાંબા સમયથી ડાબેરીઓ સાથે છે, નંદીગ્રામ ભૂમિ આંદોલન પછીથી ટીએમસી પોતાનું વર્ચસ્વ જાળવી રાખ્યું હતું પણ છેલ્લી ઘડીએ પરિણામ ફેરવાઈ ગયું હતું.
કોલકાતામાં 5 જાન્યુઆરી, 1955 ના રોજ જન્મેલી મમતા બેનર્જી, તેમના સંઘર્ષ, સાદગી અને ‘મા, મતિર મનુષ’ ના નારા સાથે, 2011 માં પશ્ચિમ બંગાળના ડાબા કિલ્લાને તોડી રાજ્યની પ્રથમ મહિલા મુખ્ય પ્રધાન બની. પાંચ વર્ષ પછી, તે પહેલા કરતા મોટી શક્તિ તરીકે ઉભરી અને બીજી વખત સીએમ બની. ત્રીજી વખત મુખ્યમંત્રી બનવાના સપના સાથે મમતા નંદીગ્રામ સીટ પરથી મેદાનમાં છે, જ્યાં તેમના પોતાના પૂર્વ સાથીદાર શુભેન્દુ અધિકારી ભાજપની ટિકિટ પર પડકારજનક જોવા મળે છે. એક સમયે નંદીગ્રામ સીટને નંદિગ્રામ ચળવળથી ડાબેરીઓનો ગઢ તરીકે માન્યતા આપવામાં આવી હતી. ટીએમસીએ અહીં દસ વર્ષથી કબજો કર્યો છે, પરંતુ ભાજપની ટિકિટમાંથી શુભેન્દુ અધિકારીના ઉદભવથી મમતા બેનર્જી માટે એક મુશ્કેલ પડકાર ઉભો થયો છે. જો કે, મમતા બેનર્જીએ નંદીગ્રામની રાજકીય લડત લડવાની પૂરી શક્તિ લગાવી દીધી હતી, કારણ કે આ નંદીગ્રામ આંદોલન દ્વારા જ મમતાને રાજકીય માન્યતા મળી હતી.
છેલ્લા દાયકાઓના રાજકારણમાં નંદીગ્રામ આંદોલનને શસ્ત્ર બનાવીને વર્તમાન સીએમ મમતા બેનર્જી ડાબેરીઓને પછાડવામાં સફળ રહ્યા. 2007 માં, તત્કાલીન સીએમ બુદ્ધદેવ ભટ્ટાચાર્યના નેતૃત્વમાં પશ્ચિમ બંગાળની ડાબેરી સરકારે ‘ખાસ આર્થિક ક્ષેત્ર’ નીતિ હેઠળ નંદિગ્રામમાં રાસાયણિક કેન્દ્ર સ્થાપવા માટે સલીમ જૂથને મંજૂરી આપવાનો નિર્ણય કર્યો. રાજ્ય સરકારની યોજના અંગેના વિવાદને કારણે વિપક્ષી પાર્ટીઓએ જમીન સંપાદન સામે અવાજ ઉઠાવ્યો હતો. ટીએમસી, જમાત ઉલેમા-એ-હિન્દ અને કોંગ્રેસના સહયોગથી લેન્ડ એબોલિશન રેઝિસ્ટન્સ કમિટી (BUPC) ની રચના કરવામાં આવી હતી અને સરકારના નિર્ણય સામે આંદોલન શરૂ કરવામાં આવ્યું હતું. આ આંદોલનનું નેતૃત્વ હરીફ નેતા મમતા બેનર્જી દ્વારા કરવામાં આવ્યું હતું અને સુભેન્દુ અધિકારીએ તેમના લેફ્ટનન્ટ તરીકે ઉભરી આવ્યા હતા.
નંદીગ્રામ બેઠકનો રાજકીય ઇતિહાસ
નંદીગ્રામ સીટ પર ગત ત્રણ ચૂંટણીના પરિણામો પર નજર નાખો તો, 2006 માં, પહેલા અને બીજા ઉમેદવાર બંને મુસ્લિમ હતા. 2011 માં પણ અહીં માત્ર મુસ્લિમ ઉમેદવાર જ જીત્યા હતા. અને સૌથી મોટી વાત એ છે કે જીત-ખોટનો તફાવત 26 ટકા હતો. 2016 ની વિધાનસભાની ચૂંટણીમાં શુભેન્દુ અધિકારીએ આ બેઠક પર સીપીઆઈના અબ્દુલ કબીર શેખને 81 હજાર 230 મતોથી હરાવ્યો હતો. ત્યારે શુભેન્દુને અહીં કુલ 1 લાખ 34 હજાર 623 મત મળ્યા હતા.