‘સિગારેટ જેવી ચેતવણી’ હવે તમારા મનપસંદ નાસ્તા જેવી કે સમોસા, જલેબી, લાડુ, વડાપાંવ અને પકોડા પર પણ જોવા મળશે. ભારત સરકારના આરોગ્ય મંત્રાલયે દેશમાં ખાંડ અને તેલના ઉપયોગ અંગે લોકોને સતર્ક કરવા માટે “તેલ અને ખાંડ બોર્ડ” સ્થાપવાની સૂચના આપી છે. આરોગ્યના નામે બદલાવ લાવતું આ પહેલું અનોખું પગલું છે.
આમ, હવે નાસ્તા વેચતી દુકાનો કે કેન્ટીનોમાં સ્પષ્ટ ચેતવણી આપવામાં આવશે કે ખોરાકમાં કેટલી ખાંડ, તેલ અથવા ટ્રાન્સ ફેટ સામેલ છે, અને તે શરીર માટે કેટલો હાનિકારક બની શકે છે. ઉદ્દેશ સરળ છે, લોકોને ખાવા પહેલા વિચાર કરવા પ્રેરિત કરવો.
અહેવાલ મુજબ, AIIMS નાગપુરે આ સૂચના અંગે પુષ્ટિ કરી છે અને ટૂંક સમયમાં ચેતવણી બોર્ડ ત્યાંની કેન્ટીન અને અન્ય જાહેર ખોરાક સ્થળોએ મૂકવામાં આવશે. નાગપુરના કાર્ડિયોલોજિકલ સોસાયટીના પ્રમુખ ડૉ. અમર અમલેના જણાવ્યા અનુસાર, “ખાંડ અને ટ્રાન્સ ચરબી હવે નવા ‘તમાકુ’ સમાન છે. જે રીતે સિગારેટ પર ચેતવણી આપવી ફરજિયાત છે, તેવી જ રીતે જંક ફૂડ માટે પણ ચેતવણી આપવી જરૂરી બની છે.”
આ પગલાંનું મુખ્ય ઉદ્દેશ ફાસ્ટ ફૂડ પર પ્રતિબંધ મુકવો નથી, પણ લોકોને પોતાના ખોરાક વિશે જાગૃત બનાવવાનો છે. હવે લોકો સમોસો ખરીદે ત્યારે જાણકારી મળી રહેશે કે તેમાં કેટલું તેલ છે, અને કદાચ આ માહિતી તેમને વધુ ખાવા પહેલાં વિચાર કરવા મજબૂર કરશે.
આ તાત્કાલિક નિર્ણય પાછળ એક ગંભીર ચિંતા છે કે, ભારતમાં સ્થૂળતાનો વધી રહેલો પડછાયો. એક અંદાજ અનુસાર, 2050 સુધીમાં 44.9 કરોડ ભારતીયો સ્થૂળતાનો ભોગ બનશે. શહેરી વિસ્તારોમાં હાલ દરેક પાંચમાં એક પુખ્ત વ્યક્તિ આ સમસ્યાથી પીડાઈ રહ્યો છે, જ્યારે બાળકોમાં પણ આ પ્રમાણ સતત વધી રહ્યું છે.
અંતે, આરોગ્ય મંત્રાલયનું આ પગલું માત્ર ચેતવણી નથી, પણ જનતાને પોતાના આરોગ્ય માટે જવાબદાર બનાવવાનો પ્રયાસ છે. હવે ‘ખાઓ, પણ વિચારીને’ મંત્ર સાથે ભારત સ્વસ્થતાની દિશામાં આગળ વધી રહ્યું છે.
