નવી દિલ્હી: પાકિસ્તાન (Pakistan)ની આર્થિક સ્થિતિ (Economic Crisis) ખૂબ જ ખરાબ થઈ ગઈ છે. પાકિસ્તાનના માથા પર દેવાનો બોજ દિવસેને દિવસે વધી રહ્યો છે. હવે સ્થિતિ એવી થઈ ગઈ છે કે તેણે ખર્ચને પહોંચી વળવા વિદેશમાં મિલકતો વેચવી પડી છે. પાકિસ્તાને તાજેતરમાં અમેરિકા (America) ની રાજધાની વોશિંગ્ટન (Washington) માં પાકિસ્તાન એમ્બેસી (Pakistan Embassy) ની ઇમારત (building) વેચવા (Sold) માટે અમેરિકન અખબારોમાં જાહેરાતો આપી છે. પાકિસ્તાની મીડિયા અનુસાર, અમેરિકામાં તૈનાત પાકિસ્તાની વિદેશ મંત્રાલયના રાજદ્વારીઓને 4 મહિનાથી પગાર મળ્યો નથી. એટલું જ નહીં, પૈસા ન મળવાના કારણે જર્મનીમાં પાકિસ્તાની દૂતાવાસના રોજિંદા કામ પર અસર પડી હતી.
બિલ્ડીંગ 20 વર્ષથી ખાલી છે
વોશિંગ્ટનના આર. શેરીમાં આવેલી આ ઇમારત 1950ના દાયકાથી લઈને 2000ના દાયકાની શરૂઆત સુધી દૂતાવાસનો સંરક્ષણ વિભાગ રહી છે. તેની કિંમત પાકિસ્તાની રૂપિયામાં લગભગ 13 કરોડ છે. જે છેલ્લા 20 વર્ષથી ખાલી પડી છે અને જર્જરિત હાલતમાં છે. અમેરિકામાં પાકિસ્તાનના દૂતાવાસના અધિકારીઓનું કહેવું છે કે આ ઈમારત ઘણી જૂની છે અને લગભગ 15 વર્ષથી ખાલી છે. યોગ્ય ભાવ મળ્યા બાદ જ તેનું વેચાણ કરવામાં આવશે. તેમજ, પાકિસ્તાનના ફેડરલ માહિતી અને પ્રસારણ મંત્રી મરિયમ ઔરંગઝેબે પણ પુષ્ટિ કરી હતી કે કેબિનેટે વોશિંગ્ટન સ્થિત પાકિસ્તાની ડેટાવાસના વેચાણને મંજૂરી આપી દીધી છે.
આવી સ્થિતિ કેમ સર્જાઈ?
IMF, વર્લ્ડ બેંક, ચીન અને અન્ય દેશો પાસેથી પાકિસ્તાનને મળેલું દેવું તેના કુલ GDPના 70 ટકા સુધી પહોંચી ગયું છે. દેશની રાજનીતિમાં ભ્રષ્ટાચાર, રાજકીય અસ્થિરતા અને સેનાની વધુ પડતી દખલગીરી તેની હાલત ખરાબ કરી રહી છે. એક અહેવાલ મુજબ, ઓગસ્ટ 2022 સુધી પાકિસ્તાનનું કુલ દેવું અને જવાબદારીઓ 59.7 લાખ કરોડ પાકિસ્તાની રૂપિયા હતી. આ 11.9 લાખ કરોડ રૂપિયા છે એટલે કે પાછલા નાણાકીય વર્ષ કરતાં 25 ટકા વધુ.
વિદેશી મુદ્રામાં સતત ઘટાડો
વર્ષ 2022માં પાકિસ્તાનના વિદેશી મુદ્રા ભંડારમાં સતત ઘટાડો જોવા મળી રહ્યો છે. ફેબ્રુઆરીમાં પાકિસ્તાનનો વિદેશી મુદ્રા ભંડાર 16 અબજ ડોલર હતો. જૂનના પ્રથમ સપ્તાહમાં તે 10 અબજ ડોલરે પહોંચી ગયું હતું. તે જ સમયે, ઓગસ્ટમાં, પાકિસ્તાનનો વિદેશી મુદ્રા ભંડાર મોટા ઘટાડા સાથે $ 7.83 બિલિયન પર આવી ગયો. વર્ષ 2019 પછી પાકિસ્તાનમાં વિદેશી હૂંડિયામણનું આ સૌથી નીચું સ્તર હતું. જોકે ઓગસ્ટ પછી થોડો સુધારો જોવા મળ્યો છે. જિયો ન્યૂઝના અહેવાલ મુજબ 10 ડિસેમ્બરે પાકિસ્તાનનું વિદેશી હૂંડિયામણ 18.56 અબજ યુએસ ડોલર હતું. પાકિસ્તાનના વિદેશી હૂંડિયામણ ભંડારમાં ઘટાડાની અસર એ થઈ કે પાકિસ્તાની નાણા મંત્રાલય લગભગ 4 મહિના સુધી પાકિસ્તાની મિશનોને પૈસા આપી શક્યું નહીં.
