પહેલગામ હુમલા બાદ ભારત-અમેરિકા સંબંધોમાં તણાવ ચરમસીમાએ છે. ભારતે ઓપરેશન સિંદૂર દ્વારા આ હુમલાનો બદલો લીધો. તણાવપૂર્ણ વાતાવરણમાં, ભારતે પાકિસ્તાન માટે પોતાનું હવાઈ ક્ષેત્ર બંધ કરી દીધું હતું. હવે ફરી એકવાર ભારતે આ પ્રતિબંધને વધુ એક મહિના માટે લંબાવ્યો છે. ભારતે આ સંદર્ભમાં NOTAM પણ જારી કર્યું છે. નવા NOTAM મુજબ તે 23 જૂન, 2025 સુધી અમલમાં રહેશે. બીજી તરફ ભારતના પગલાથી નારાજ પાકિસ્તાને પણ ભારતીય ફ્લાઇટ્સ માટે તેના હવાઈ ક્ષેત્ર પર પ્રતિબંધને વધુ એક મહિના માટે લંબાવવાનો નિર્ણય લીધો છે.
ભારતે પાકિસ્તાન જતી ફ્લાઇટ્સ પર NOTAM એક મહિના માટે લંબાવ્યું છે. તે 23 જૂન, 2025 સુધી અમલમાં રહેશે. આ સંદર્ભમાં નાગરિક ઉડ્ડયન મંત્રાલયે કહ્યું છે કે પાકિસ્તાનમાં નોંધાયેલા ACFT અને પાકિસ્તાની એરલાઇન્સ/ઓપરેટરો દ્વારા સંચાલિત/માલિકી અથવા ભાડે લીધેલા ACFT માટે ભારતીય હવાઈ ક્ષેત્ર મંજૂર નથી. આમાં લશ્કરી ઉડાનોનો પણ સમાવેશ થાય છે.
આ પહેલા 30 એપ્રિલના રોજ ભારતે એક મોટું પગલું ભર્યું હતું અને NOTAM (એરમેનને સૂચના) જારી કરી હતી. NOTAM હેઠળ ભારતે 30 એપ્રિલથી 23 મે, 2025 સુધી તમામ પાકિસ્તાની મુસાફરો અને લશ્કરી વિમાનો માટે તેનું હવાઈ ક્ષેત્ર બંધ કરી દીધું હતું.
NOTAM શું છે?
નોટિસ ટુ એર મિશન સિસ્ટમ એક પ્રકારની કોમ્યુનિકેશન સિસ્ટમ છે જેની મદદથી ફ્લાઇટમાં હાજર કેબિન ક્રૂને મહત્વપૂર્ણ માહિતી મોકલવામાં આવે છે. આ એક અત્યંત ગુપ્ત માહિતી પ્રણાલી છે જેને હેક કરવી અત્યંત મુશ્કેલ છે. નોટિસ ટુ એર મિશન સિસ્ટમ હેઠળ હવામાન, જ્વાળામુખી ફાટી નીકળવો, હવાઈ ક્ષેત્ર પર પ્રતિબંધો, કોઈપણ પેરાશૂટ જમ્પ, રોકેટ લોન્ચ અને લશ્કરી કવાયત જેવી અત્યંત સંવેદનશીલ અને મહત્વપૂર્ણ માહિતી વિમાનના પાઇલટને મોકલવામાં આવે છે. જેથી હવાઈ મુસાફરી દરમિયાન વિમાનને કોઈ અનિચ્છનીય ઘટનાનો સામનો ન કરવો પડે. ઉપરાંત આ માહિતી પ્રણાલી દ્વારા પાઇલટને એરપોર્ટની સ્થિતિ જેમ કે બરફવર્ષા, લાઇટમાં ખામી અથવા રનવે પર કોઈપણ પક્ષીની હાજરી વિશે માહિતી આપવામાં આવે છે.
ભારતની કાર્યવાહીથી નારાજ પાકિસ્તાને પણ પ્રતિબંધ વધાર્યો
પાકિસ્તાને ભારતીય ફ્લાઇટ્સ માટે તેના હવાઈ ક્ષેત્રમાં પ્રતિબંધને વધુ એક મહિના માટે લંબાવવાનો નિર્ણય લીધો છે. આ સંદર્ભમાં પાકિસ્તાન એરપોર્ટ ઓથોરિટીએ એક નવું NOTAM (એરમેનને સૂચના) જારી કર્યું છે. તેમાં કહેવામાં આવ્યું છે કે પાકિસ્તાને શુક્રવારે ભારતીય ફ્લાઇટ્સ માટે તેના હવાઈ ક્ષેત્રના બંધને 24 જૂન સુધી લંબાવ્યું છે. પહેલગામ આતંકવાદી હુમલા પછી પાકિસ્તાન ભારતના બદલાથી ડરી ગયું છે અને બંને દેશો વચ્ચે તણાવ છે ત્યારે આ પગલું લેવામાં આવ્યું છે.
22 એપ્રિલના રોજ થયેલા આતંકવાદી હુમલા બાદ ભારતે ઘણા મોટા નિર્ણયો લીધા
22 એપ્રિલે દક્ષિણ કાશ્મીરના પહેલગામમાં આતંકવાદી હુમલો થયો હતો. આ હુમલામાં 26 લોકો નિર્દયતાથી માર્યા ગયા હતા. તેમની હત્યા કરતા પહેલા તેમની ધાર્મિક ઓળખ નક્કી કરવામાં આવી હતી. આ મૃતકોમાં મોટાભાગના પ્રવાસીઓ હતા. આ પછી ભારતે પાકિસ્તાન સામે પાંચ વ્યૂહાત્મક નિર્ણયો લીધા. આમાં સિંધુ જળ સંધિને સ્થગિત કરવી અને નવી દિલ્હીમાં પાકિસ્તાન હાઇ કમિશનમાં સ્ટાફની સંખ્યા ઘટાડવાનો સમાવેશ થાય છે.
આ પછી જવાબમાં પાકિસ્તાને ભારતીય ફ્લાઇટ્સ માટે તેનું હવાઈ ક્ષેત્ર બંધ કરી દીધું. આ પ્રતિબંધ 23 મે સુધી લાદવામાં આવ્યો હતો કારણ કે આંતરરાષ્ટ્રીય નાગરિક ઉડ્ડયન સંગઠન અનુસાર કોઈપણ હવાઈ ક્ષેત્ર એક મહિનાથી વધુ સમય માટે બંધ કરી શકાતું નથી.
